Rimda Eron va AQSh o‘rtasida navbatdagi muzokaralar bo‘lib o‘tdi

Rimda Eron va AQSh o‘rtasidagi muzokaralarning ikkinchi raundi yakunlandi. Eron rasmiy matbuoti muzokaralar «konstruktiv muhit»da o‘tganini yozmoqda, biroq yutuqlar haqida hech qanday xabar berilmayapti.

Bir hafta oldingi birinchi raund singari, yangi uchrashuv ham O‘mon vositachiligida bo‘lib o‘tdi, ammo bu safar Maskatda emas, balki O‘monning Italiyadagi elchisi qarorgohida. Bu safargi muzokaralarda ham Eron tashqi ishlar vaziri Abbos Araqchi va Tramp ma’muriyatining ko‘plab murakkab diplomatik muzokaralarida ishtirok etib kelayotgan maxsus vakili Stiv Uitkoff ishtirok etdi. Muloqot to‘rt soat davom etdi, deb xabar berdi Eron davlat televideniyesi, keyinroq AQSh ma’muriyatidagi manba ham bu ma’lumotni AFP agentligiga tasdiqladi.

Tomonlar yaqin kunlarda texnik darajadagi muhokamalarni qayta boshlashga, so‘ngra 26 aprel kuni ikki katta muzokarachi darajasida davom ettirishga kelishib oldi, deb yozdi Eron Tashqi ishlar vazirligi rasmiy vakili X ijtimoiy tarmog‘ida. O‘mon Tashqi ishlar vazirligi esa aniqlik kiritib, navbatdagi raund ham xuddi birinchisi kabi Maskatda o‘tkazilishini ma’lum qildi.

Muzokaralar Eron yadro dasturiga oid. Tehron o‘z yadro dasturi faqat tinch maqsadlarga qaratilganini aytib keladi, biroq Xalqaro atom energetikasi agentligi ma’lumotlariga ko‘ra, Eron allaqachon yuqori darajada boyitilgan uranning katta miqdoriga ega, bu esa unga qisqa vaqt ichida yadroviy qurol yaratish imkonini beradi. 2018 yilda, Donald Tramp o‘zining birinchi muddatida AQShni ko‘p tomonlama yadroviy kelishuvdan olib chiqqanidan beri Eron yadroviy dasturi sezilarli darajada oldinga siljidi. Tramp Eron bilan kelishuvga erishilmasa, ushbu davlat bilan urush bo‘lishi mumkinligini istisno qilmayapti.

«Bu safar biz bir qator tamoyillar va maqsadlar bo‘yicha bir-birimizni yaxshiroq tushunishga erishdik», – dedi Araqchi Eron televideniyesiga.

O‘mon Tashqi ishlar vazirligining bayonoti, ayniqsa, optimistik ruhda: unda aytilishicha, muzokaralar «tezlashmoqda va endi ehtimoldan yiroq narsalar bo‘lishi ham mumkin». Unda aytilishicha, muzokaralarning maqsadi «Eronning yadro quroli va sanksiyalardan to‘liq ozod bo‘lishini va tinch atom energetikasini rivojlantirish qobiliyatini saqlab qolishini ta’minlaydigan adolatli, uzoq muddatli va majburiy kelishuvdir».

Shu bilan birga, tomonlar hatto muzokaralarni tashkil etish sxemasini ham turlicha talqin qilishadi. Tehron ularni bilvosita deb atamoqda: Eron TIV vakilining so‘zlariga ko‘ra, shanba kuni ikki delegatsiya yana O‘monning Rimdagi elchisi qarorgohida «ikki xil xonada» bo‘lgan, O‘mon tashqi ishlar vaziri Badr al-Busaidiy esa ularning xabarlarini bir-biriga yetkazib turgan.

Vashingtonda uchrashuv natijalari ancha keyin va anonim tarzda izohlandi. Ma’muriyatdagi yuqori manbaning axborot agentliklariga aytishicha, «yaxshi siljish»ga erishilgan va muhokama «to‘g‘ridan to‘g‘ri va bilvosita» olib borilgan.

Ma’muriyat to‘g‘ridan to‘g‘ri muloqotni afzal ko‘rishini bir necha bor ta’kidlagan. Ma’lumki, Maskatdagi so‘nggi uchrashuvda Uitkoff va Araqchi ancha qisqa vaqt – Axios ma’lumotlariga ko‘ra, 45 daqiqa yuzma-yuz suhbatlashgandi.